Joël steelt ieders hart

Het is na de 1ste dag al duidelijk, onze dag begint hier véél vroeger dan in België. De bakkersvrouw blijft om 6u 's ochtends trouw op post en het is verbazend hoe fit en opgewekt we hier aan onze dag beginnen. We besluiten om onze planning voor het volledige verblijf te maken en het wordt een puzzelwerk van jewelste om alle dingen die we graag zouden doen gepland te krijgen. Dat is de theorie dan toch, de praktijd leert ons vandaag al snel anders. De taxi-moto Honoré en zijn 2 vrienden, brengen ons naar Ria, een 60 jarige Belgische ex-verpleegster die hier al een twaalftal jaren woont en verschillende projecten heeft opgestart. Al snel blijkt dat we heel wat gemeenschappelijke vrienden en kennissen hebben. Na een leuke babbel besluiten we Ange te bezoeken, een opvangsttehuis voor straatkinderen. De kinderen worden hier letterlijk van de straat geplukt en gemotiveerd om iets van hun leven te maken, het project zorgt dat ze naar school kunnen en een diploma kunnen halen. Ange heeft een 40 tal jongens onder hun hoede. We maken er kennis met Joël, een jongen van 10 die na heel wat omwegen in het tehuis is beland maar er alle moeite van de wereld heeft met aan te passen. Het kind is zijn moeder in het kraambed verloren, de vader is verhuisd voor een job en kon hem niet meenemen dus bleef hij bij zijn grootvader die jammer genoeg in tussentijd is overleden. Zo was hij al snel op zichzelf aangewezen en leefde hij van het straatleven. Het is druk in Ange en het blijft er toch hard om leven, het blijven straatkinderen waar elk voor zich heeft moeten vechten. De in zichzelf gekeerde, verlegen jongen begroet ons zonder ons aan te kijken. Sylvia heeft met hem al een hele geschiedenis en er is besloten om hem uit het project weg te halen en hem naar Mon Refuge te brengen, een heel klein opvangstehuisje op een uur rijden van de stad. Het is een landbouwproject waar momenteel 2 straatkinderen samen met een vaderfiguur verblijven. Ze gaan er naar school en leren er het land bewerken. Maar over Mon Refuge vertel ik straks meer. We zeggen tegen Joël dat we hem komen oppikken om met hem Mon Refuge te gaan bekijken zodat hij zelf mee kan beslissen of hij daar gelukkig zou kunnen worden. Hij rept zich naar de douche en trekt propere kleren aan... de anderen bekijken hem met enig jaloers afgrijnzen. Ondertussen maken we kennis met de rest van de kinderen en vinden in de slaapkamer een slapend jongentje van 6, het kind is nog maar net binnengebracht en de littekens op zijn polsen en lichaam vertellen ons duidelijk dat hij op gruwelijke manier is vastgebonden en geslagen. Je vraagt jezelf af wat het levensverhaal van dit kind kan zijn? Het blijft toch iedere keer weer op de tanden bijten en even slikken. Het is een magere troost te weten dat hij nu in een opvangsttehuis zit en het relatief "beter" heeft.
We vertrekken met Joël naar het hoofdkantoor van Ange, waar we Gabriël en zijn team ontmoeten. Gabriël is de Togolese directeur van Ange en van Mon Refuge. Onze magen zijn al een tijdje aan het grommen en we gaan op zoek naar een maaltijd in de buurt. We gaan af op de guur van brandend houtskool en al snel komen we bij een straatkraampje waar we tussen de hardnekkige rook enkele vrouwen hard zien werken aan de Fofou, de plaatselijke puree gemaakt van de niam wortel, die na het koken gestampt word tot moes. We bestellen een vismaaltijd (met de expliciete vraag: geen vissenkoppen) in een pikante saus en de fofoe en gaan in een bar tegenover het kraam ons tafeltje uitkiezen. De dames brengen de bestelde maaltijd en een apart kommetje met water en waspoeder om onze handen te wassen. Joël smult bijna 2 borden, t lijkt wel of hij ineens voor één week wil eten. Het is feest, dat is duidelijk. Na het eten gaan we langs de plaatselijke kapper die Joël helemaal opknapt. Hoe langer de tijd samen duurt hoe meer je hem ziet openbloeien, hij lacht, zingt en begint zelfs te praten... goh, wat een goed gevoel! We zijn klaar om naar Mon Refuge te vertrekken als we Prosper tegenkomen, een andere jongen van het tehuis Ange. Hij is met een fiets ten val gekomen en zijn dikke teen is zwaar gekwetst... We praten niet meer over Mon Refuge maar gaan meteen met hem naar het hospitaal. Daar ligt de medische staf te slapen op een bank. Het is middag dus is het tijd voor een siësta terwijl enkelen (de ploeg van wacht denk ik dan) kijken naar "Familie" op tv... Het duurt toch al bijna een dik half uur alvorens hij aan behandeling toe is. Eerst een boekje laten maken, dan betalen, dan materiaal laten voorschrijven door de dokter, dan naar de apotheek gaan om het te kopen en dan bij de dokter terugkomen om het te laten behandelen... Onbeschrijfelijk en een beetje frustrerend maar bij hen héél normaal. Ondertussen zitten Christel en ik samen met Joël buiten op een bankje te wachten. Om te tijd te doden, tekent hij wat, verwennen we hem wat met snoep en maken we een praatje met een andere vrouw die aan het ziekenhuis zit te wachten. Het gezichtje van Joël verkleurt als hij Prosper hoort roepen van de pijn. Sylvia is bij hem en ik ben blij dat ik het niet ben deze keer (2 jaar geleden in Senegal weende ik harder dan het kind zelf) Even later komt hij samen met Sylvia opgelucht uit het verzorgingskabinet en gaan we op jacht naar een paar sokken zodat zijn wonde niet teveel is blootgesteld aan het zand. En zo spendeert Sylvia hier haar eigen centjes om van te leven, ik zou het niet anders doen en kan er dan ook alleen maar grote bewondering voor hebben.
Het is toch al bijna 3 u s'middags als we uiteindelijk de taxi nemen naar Mon Refuge. De taxi is zo'n klein toyota busje dat bij ons 20 jaar geleden dienst deed en 7 + 1 plaatsen telt, bij ons dan toch... Met maar liefst 15 proppen we onzelf in het busje voor een tocht van 45 minuten, bijna uitsluitend vrouwen en al snel zit de sfeer er goed in. We delen onze zak snoep met onze reisgenoten en genieten vooral van Joël zijn gelukkige blik in zijn ogen. Hoe verder we ons van Lomé begeven hoe meer hutjes en landbouwhuisjes we tegenkomen. Mon Refuge ligt letterlijk in het groen. Het huis is gloednieuw omgeven door een maïsveld en een klein hutje van de buren. Hier leren we de 2 andere straatjongens kennen, de toekomstige huisgenoten van Joël. Ze maken een praatje, voetballen wat samen. Dit zit goed, Joël voelt zich op zijn gemak. Hier zal hij samen met de 2 andere jongens naar school gaan, het land leren bewerken en kunnen spelen met de andere kinderen in de buurt. Geen blootstellingen meer aan de criminaliteit en het harde leven van de straat maar een oase van groen en rust. We maken een praatje met de buurvrouw en haar kinderen en gaan even een kijkje nemen naar de school en het bijhorend voetbalterrein waar enkele jongeren volop aan hun match bezig zijn... Omdat de avond volop valt besluiten we de taxi terug naar Lomé te nemen. We spreken af met Joël dat we hem volgende week definitief naar Mon Refuge zullen brengen. Dit keer is onze taxi een gewone auto waar we uiteindelijk met 8 en de chauffeur in belanden, comfortabel is anders maar t heeft natuurlijk wel zijn charme! Joël is uitgeput van de avonturen van onze dag samen en verliest al snel zijn gevecht tegen de slaap. De taxi dropt ons in de buurt van het tehuis en zonder verpinken grabbelt hij Christel haar hand vast voor de wandeling terug naar "huis". Ik zie Christel glunderen en slik de emotie van het moment even weg... Joël heeft duidelijk ons hart gestolen.